Dersin Dili:
İngilizce
Dersin Amacı:
Yiyeceklerin ve yemek kültürlerinin gelişimini tarihsel süreç içinde prehistorik dönemden ortaçağ dönemine kadar öğrenmek
Dersin İçeriği:
Tarih öncesi çağlardan Orta Çağ dönemine kadar dünyada yiyecek üretimi ve tüketiminin ekonomik, sosyal, politik ve kültürel açılardan tarihsel gelişim süreci içinde incelenmesi
Dersin Öğretim Yöntemleri:
1: Anlatım, 2: Soru-Cevap, 3: Tartışma 4: Laboratuar
Dersin Ölçme Yöntemleri:
A: Sınav, B: Ödev, C: Sunum
Dikey Sekmeler
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Dersin Öğrenme Çıktıları | Program Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
| Yemek Tarihi ve tarihçiliğini kavrar | 1,15 | 1,2,3 | A,B,C |
| Beslenme eyleminin sadece biyolojik bir gereklilik değil kültürel anlamlar içerdiğini anlar | 1,3,6,7 | 1,2,3 | A,B,C |
| İnsanoğlunun yiyecek bulma ve üretme süreci içinde kat ettiği aşamaları tarih öncesi çağlardan ilk medeniyetlerin ortaya çıkış süreci içinde irdeler | 1,3,6,7,8,12 | 1,2,3 | A,B,C |
| Antik dünyada Ortadoğu (Antik Mısır- Sümer- Hitit), Akdeniz’de ( Antik Yunan ve Roma) ve Uzak Doğu’da 8Hint ve Çin) ortaya çıkan yemek kültürlerini inceler | 1,3,6,7,8,12 | 1,2,3 | A,B,C |
| Ortaçağ dünyasında İslam, Bizans ve Orta Asya Türk kültürlerinde oluşan yemek alışkanlıklarını karşılaştırmalı olarak çalışır | 1,3,6,7,8,12 | 1,2,3 | A,B,C |
| Buğday, pirinç, mısır gibi temel tahılların, sebze, meyve, baharat ve içeceklerin tarihini ve yayılma sürecini öğrenir. | 1,3,6,7,8,15,12 | 1,2,3 | A,B,C |
Dersin Akışı
| Hafta | Konular | Çalışma Materyalleri |
| 1 | Yemek tarihçesi nedir? Tarih Öncesi Dünyada Yiyecek-Paleolitik Çağ; avcılık / toplayıcılık, ateşin keşfi |
Tannahill, Food in History. p. 1-18
|
| 2 | Neolitik Devrim, Tarımın Başlangıcı, Bitki ve Hayvanların Yetiştirilmesi |
Tannahill. Food in History, p. 19- 41
|
| 3 | Yakın Doğu'da İlk Uygarlıklar: Sümer Toplumunda Yemek |
Tannahill, Food in History, p. 45- 59
|
| 4 | Yakın Doğu'da ilk uygarlıklar: Mısır Toplumunda Yemek |
Tannahill, Food in History, p. 45- 59
|
| 5 | Anadolu'da ilk uygarlıklar: Hitit Toplumunda Yemek |
Uhri, A.“Anadolu’da Hititler ve Hitit Mutfak Kültürü” p. 45- 55
|
| 6 | Erken dönem Hint ve Çin Mutfağı | Tannahill. Food in History, p. 105- 140. |
| 7 | Klasik Yunan mutfağı |
Tannahill. Food in History, p. 60- 70
|
| 8 | MIDTERM |
|
| 9 | İtalyan Mutfağı ve Fransız Mutfağı ile Roma İmparatorluk Mutfağı | Tannahill, Food in History, p. 72-91 |
| 10 | Orta ve Güney Amerika'da Gıda (İnka, Maya, Aztek) ve Yeni Amerika, Yeni Gıda Ürünlerinin Yayılması | Tannahill, Food in History, p. 202-214 |
| 11 | Orta Asya'da Türk Mutfağı ve Selçuklu Mutfağı | Genç, Reşat. “XI. Yüzyilda Türk Mutfağı” Türk Mutfağı sempozyumu Bildirileri, p.57- 69. |
| 12 | Ortaçağ Arap Mutfağı | Rodin, C. “Introduction” A new Book of Middle Eastern Food, London: 1986, p. 24-57 |
| 13 | Bizans Mutfağı ve Osmanlı Mutfağı | Kislinger, E A Culinary History Food, p.194-207 |
| 14 | Dünyadaki Yeni Gastronomik Eğilimler (20. ve 21 yüzyıllar) | Gillespie, C. European Gastronomy into the 21st Century, p. 60- 65. / 68- 70/ 83- 87 |
Kaynaklar
| KAYNAKLAR | |
| Ders Notu |
Tannahill, Reay. Food in History, Crown Trade Paperbacks, New York 1989.
Civitello, Linda. Cuisine and Culture: A History of Food and People, John Wiley & Sons, 2004. |
| Diğer Kaynaklar |
Kislinger, Ewald. “ Christians of the East and Realities of the Byzantine Diet” in A Culinary History Food, ed. Flandrin, J. L. Montanari, M. Columbia Univ. Press:1999, p. 194- 207
Genç, Reşat. “XI. Yüzyilda Türk Mutfağı” Türk Mutfağı sempozyumu Bildirileri, p. p.57- 69. köymen.
Rodin, Claudia. “Introduction” A new Book of Middle Eastern Food, London: Penguin books, 1986, p. 24- 57 Andrew Dalby. Tastes of Byzantium: The Cuisine of a Legendary Empire, [I.B. Tauris:New York] 2003. ( Translated in Turkish. Bizansın Damak Tadı, Kitapyayınevi) Kitabü't - Tabih : Abbasi Bağdatından Yemekler Tatlılar Çeşniler, Çeviren : Nazlı Pişkin, 2009: Kitapyayınevi. |
Materyal Paylaşımı
| MATERYAL PAYLAŞIMI | |
| Dökümanlar | DVD: Guns, Germs and Steel (Tüfek, Mikrop ve Çelik), Jared Diamond, National Geographic. En erken yemek kitapları ve tarifler. |
| Ödevler | Bir yiyecek veya içeceğin tarihi hakkında sunum hazırlama |
| Sınavlar | 2 ara sınav 1 final |
Değerlendirme Sistemi
| DEĞERLENDİRME SİSTEMİ | ||
| YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI | SIRA | KATKI YÜZDESİ |
| Ara Sınav | 60 | |
| Kısa Sınav | 10 | |
| Ödev | 30 | |
| Toplam | 100 | |
| Finalin Başarıya Oranı | 40 | |
| Yıl içinin Başarıya Oranı | 60 | |
| Toplam | 100 | |
Dersin Program Çıktılarına Katkısı
| DERSİN PROGRAM ÇIKTILARINA KATKISI | |||||||
| No | Program Öğrenme Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Gıda ve yemekleri tarih, coğrafya, kültür ve beslenme bilimleri çerçevesinde değerlendirir. | 5 | |||||
| 2 | Yemeği ve pişirme işlemini bir sanat olarak benimser; yiyeceklerin görsel sunumunun tasarlanması ve görsel olarak belgelenmesi konusunda yetkinlik sahibidir. | ||||||
| 3 | Gastronomi alanındaki kavramlar, teknikler ve yenilikler ile ürün bilgisi konusunda kapsamlı bilgi sahibidir. Bu konularda araştırma yapma ve geliştirme becerisine sahiptir. | ||||||
| 4 | Gıda bilimi ve temel beslenme ilkeleri konularında bilgi sahibidir ve alanında uygular | ||||||
| 5 | Gıda hijyeni ve güvenliği konusunda uluslararası standartları bilir ve uygular | ||||||
| 6 | Üretim aşamasından sunum aşamasına kadar yiyecek-içecek üretimi ile ilgili tüm süreçleri bilir. Gıda üretim sistemlerini ve bu alandaki yeni yaklaşımları derinlemesine anlayabilir ve bu aşamada çıkabilecek sorunları tanımlayıp çözebilir. Alanı ile ilgili fiziksel ortamı tasarlar, araç-gereç ve teknolojileri bilir ve kullanır; gerektiğinde bu çerçevede yeniliklerin oluşmasında rol alır. | ||||||
| 7 | Ulusal ve uluslararası mutfaklar hakkında bilgi sahibi olur. Bu çerçevede temel pişirme tekniklerini bilir, uygular ve geliştirir. | 2 | |||||
| 8 | Alkollü ve alkolsüz içeceklerin tarihi, coğrafi ve kültürel altyapısı ve üretim aşamaları konusunda bilgi sahibidir. Yiyecek üretiminde ve menü planlamasında bu bilgiyi kullanır. | 3 | |||||
| 9 | Bilimsel çerçevede yeni gıda ürünü geliştirebilir, standartlaştırabilir ve tescil sürecini yürütebilir. | ||||||
| 10 | Gıda alanındaki ulusal ve uluslararası hukuki düzenlemeleri, mesleki standartları ve meslek etiğini bilir ve uygular. | ||||||
| 11 | İşletme, iktisat ve pazarlama alanındaki temel kavramları, kuramları ve ilkeleri bilir ve uygular. Menü planlama ilkeleri doğrultusunda; yiyecek-içecek maliyet analizi, kontrolü, fiyatlandırması yapar ve çeşitli menüler geliştirir. Bir gıda işletmesini etkin bir şekilde yönetebilecek yönetim teorilerini ve uygulamarını, personel alım ve değerlenderme süreçlerini bilir ve uygular. | ||||||
| 12 | Başkaları ile ve bağımsız olarak etkin bir şekilde çalışır. Yazılı ve sözlü olarak etkili iletişim kurar ve sunum becerileri gösterir. | ||||||
| 13 | Gıdanın insan sağlığı ve toplumsal düzen üzerindeki etkilerini anlayabilir ve bu çerçevede basın-yayın organlarını takip eder, katkıda bulunur ve yönlendirir. | ||||||
| 14 | Gıda ile ilgili etkinlikleri bilir ve yönetir. | ||||||
| 15 | Dünya gıda ticareti, globalleşme, üretim ve tüketim örüntüleri hakkında bilgi sahibidir. Gıda politikalarının ülke ekonomisi için önemini bilir. | 2 | |||||
| 16 | Pasta ve diğer hamur işleri, ekmekler, pandispanya ve diğer pasta tabanı hamurları, kremalı soslar, meyve sosları ve jöle yapımı. Sıcak ve soğuk tatlılar, dondurmalar ve sorbeler, şeker işleri, süslemeler, dekorasyon ve sunum, çikolata yapımı konusunda yetkindir. | ||||||
| 17 | Mutfak uygulamalarında ve gıda üretiminde kullanacakları sebzelerin ve taze otların yetiştirme teknikleri ile ilgili uygulamalı bilgi sahibidirler. | ||||||
AKTS İş Yükü Tablosu
| AKTS / İŞ YÜKÜ TABLOSU | |||
| Etkinlik | SAYISI |
Süresi (Saat) |
Toplam İş Yükü (Saat) |
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 14x toplam ders saati) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 6 | 84 |
| Ara Sınav | 2 | 3 | 6 |
| Kısa Sınav | |||
| Ödev | 1 | 30 | 30 |
| Final | 1 | 3 | 3 |
| Toplam İş Yükü | 165 | ||
| Toplam İş Yükü / 30 (saat) | 5.5 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 6 | ||
2